“Στην Ανακύκλωση λέμε… ΝΑΙ” (2025 – 2026)

Πληροφορίες: Το πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Κιλκίς “Στην Ανακύκλωση λέμε… ΝΑΙ”, απευθύνεται σε μαθητές/τριες Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Υλοποιείται στο χώρο του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Κιλκίς καθώς και στο πεδίο δράσεων στο περιβαλλοντικό μας μονοπάτι προς το παρυδάτιο πλατανόδασος στους πρόποδες του βυζαντινού κάστρου του Γυναικοκάστρου. Πρόκειται για ένα διαβαθμισμένο πρόγραμμα ανάλογα με το ηλικιακό και γνωστικό προφίλ της κάθε μαθητικής ομάδας. Αποσκοπεί στη βιωματική εκπαίδευση των μαθητών/τριών, μαθαίνοντας πως να εντάξουν την ανακύκλωση στην καθημερινότητά τους. Η ανακύκλωση είναι προσωπική υπόθεση του καθενός. Σε συλλογικό επίπεδο οι ομάδες ή/και οργανισμοί θα μπορούσαν να παίξουν έναν αποφασιστικό ρόλο στη διαδικασία. Επομένως, η συλλογική διαχείριση των απορριμμάτων παρέχει τεράστιες δυνατότητες στην υποστήριξη της αλλαγής στάσεων και συμπεριφοράς.

Οι μαθητές/τριες μέσα από τις καθημερινές συνήθειες των απορριμμάτων τους εισάγονται σε έννοιες διαχείρισης απορριμμάτων, μείωσης κατανάλωσης, επαναχρησιμοποίησης προϊόντων και ανακύκλωσης καθώς και στις επιπτώσεις τους στον πλανήτη μας.

Στόχοι του προγράμματος

1. Γνωστικοί στόχοι. α) Να κατανοήσουν τι είναι ανακύκλωση και ποιοι είναι οι λόγοι για τους οποίους είναι απαραίτητη. β) Να γνωρίσουν τους βασικούς τύπους απορριμμάτων (χαρτί, πλαστικό, γυαλί, μέταλλο, οργανικές ύλες π.χ. υπολείμματα τροφών). γ) Να αντιλαμβάνονται τη διαδικασία της ανακύκλωσης και τον κύκλο ζωής των υλικών. δ) Να αναγνωρίζουν το περιβαλλοντικό αποτύπωμα καθώς και την οικονομική και κοινωνική σημασία της ανακύκλωσης.
2. Συναισθηματικοί στόχοι. α) Να αναπτύξουν σεβασμό προς το περιβάλλον. β) Να καλλιεργήσουν θετική στάση απέναντι στην ανακύκλωση και στην προστασία της φύσης. γ) Να ενθαρρυνθούν και να νιώσουν υπερηφάνεια και προσωπική ευθύνη για τις περιβαλλοντικές δράσεις τους.
3. Ψυχοκινητικοί / Δεξιότητες. α) Να μάθουν να διαχωρίζουν τα απορρίμματα σωστά. β) Να συμμετέχουν σε παιχνίδια ή/και κατασκευές ανακύκλωσης. γ) Να δημιουργούν αφίσες, ενημερωτικά φυλλάδια ή/και έργα τέχνης από ανακυκλώσιμα υλικά.
4. Κοινωνικοί στόχοι. α) Να συνεργάζονται σε ομάδες για δράσεις ανακύκλωσης. β) Να σχεδιάζουν μικρές καμπάνιες ευαισθητοποίησης για το σχολείο ή/και την κοινότητα. γ) Να συμμετέχουν ενεργά σε συλλογικές περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες.

Οι μαθητές/τριες αναμένεται: α) Να μάθουν για την ανακύκλωση ως μια λύση μείωσης των σκουπιδιών και εξοικονόμησης ενέργειας από τους φυσικούς πόρους. β) Να γνωρίσουν την ανακύκλωση ως μια διαδικασία μετατροπής των απορριμμάτων σε νέα προϊόντα. γ) Να ευαισθητοποιηθούν για τη μείωση της ρύπανσης του περιβάλλοντος (αέρας, νερό, έδαφος). δ) Να αναγνωρίσουν την ανακύκλωση ως μια λύση για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Διάρκεια προγράμματος: (9:00 – 12:45). Ακολουθεί ενδεικτική περιγραφή του προγράμματος (ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα).

Ροή του προγράμματος

Α’ Φάση. Εγκαταστάσεις Κ.Ε.ΠΕ.Α. Κιλκίς (9:00 – 10:15)

Υποδοχή – Γνωριμία. Ενημέρωση για τη λειτουργία του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Κιλκίς και για το θεσμό των Κ.Ε.ΠΕ.Α.

Δημιουργία ομάδων – Εισαγωγή. Με τυχαίο τρόπο οι μαθητές/τρείς χωρίζονται σε ομάδες εργασίας και επιλέγουν γραμματέα ο οποίος συντονίζει, κρατάει σημειώσεις και εκπροσωπεί την ομάδα. Ενημέρωση για την έννοια της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της βιωματικής ομαδοσυνεργατικής μάθησης.

Εισαγωγή στο πρόγραμμα. Ο στόχος στο εισαγωγικό κομμάτι είναι να δοθούν από τον εκπαιδευτικό τα πρώτα ερεθίσματα και βασικές πληροφορίες για το πρόβλημα των απορριμμάτων και την ανακύκλωση ως προτεινόμενη λύση. Επίσης, γίνεται εισαγωγή στην κομποστοποίηση των υλικών για την παραγωγή οργανικού υλικού για τα φυτά μας.

Β’ Φάση. Δραστηριότητες πεδίου (10:15 – 12:45)

Οι ομαδοσυνεργατικές δραστηριότητες υλοποιούνται στις εγκαταστάσεις του Κ.Ε.ΠΕ.Α. Κιλκίς και στο περιβαλλοντικό μονοπάτι προς το παρυδάτιο πλατανόδασος στους πρόποδες του Γυναικοκάστρου.

Συλλογή δεδομένων. Οι μαθητές/τριες ακολουθούν την προκαθορισμένη διαδρομή κατά την οποία καταγράφουν τα πιθανά προβλήματα (π.χ. απορρίμματα), που συναντούν στη πορεία τους. Τα δεδομένα των παρατηρήσεων καταχωρούνται στα φύλλα εργασίας των μαθητικών ομάδων για την ανάλυση τους στο επόμενο στάδιο του προγράμματος.

Δραστηριότητα: “Ρίξε το στο σωστό καλάθι” (Παιχνίδι ανακύκλωσης υλικών). Σκοπός της βιωματικής δραστηριότητας είναι να μάθουν οι μαθητές/τριες να διαχειρίζονται κατάλληλα τα απορρίμματα τους έτσι ώστε κάποια είδη άχρηστων υλικών να ανακυκλώνονται και κάποια άλλα να επαναχρησιμοποιούνται για τη δημιουργία κομπόστ και παράλληλα για να μειωθούν σημαντικά τα σκουπίδια που καταλήγουν στους κάδους απορριμμάτων. Επίσης, η παιγνιώδης διαδικασία προσφέρει χαρά, συνεργασία και τη δυνατότητα στα παιδιά να γυμναστούν μέσα από κίνηση και ομαδικό πνεύμα συνεργασίας.

Ανάλυση δεδομένων – Συμπεράσματα – Προτάσεις. Τα μέλη κάθε ομάδας επεξεργάζονται τα δεδομένα που συγκέντρωσαν στο προηγούμενο στάδιο του προγράμματος. Οι μαθητές/τριες ομαδοποιούν τα ευρήματα τους σε κατηγορίες, όπως υλικά για ανακύκλωση, για κομποστοποίηση, για απορρίμματα.

Συμπεράσματα – Προτάσεις. Οι μαθητές/τριες συζητούν και ανταλλάσσουν απόψεις μεταξύ τους. Ακολουθεί παρουσίαση στην ολομέλεια και συζήτηση για το περιεχόμενο των προτάσεων κάθε ομάδας μαζί με τα συμπεράσματά τους.

Αναστοχασμός – Ανατροφοδότηση. Οι μαθητές/τριες συμπληρώνουν φύλλα αξιολόγησης για τη διερεύνηση της υλοποίησης των εκπαιδευτικών στόχων και τη βελτίωση του προγράμματος.

Σύνδεση του εκπαιδευτικού προγράμματος με τους 17 στόχους

Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών: